Bài viết này nói về những quy tắc căn bản trong đầu tư nói chung, không chỉ dành cho chứng khoán hay cổ phiếu. Nắm vững được những quy tắc này sẽ giúp bạn tiến gần hơn một bước tới tự do tài chính.
Quy tắc 72
Đây là một quy tắc đơn giản nhất để tính toán lợi nhuận một cách nhanh chóng. Nếu tỉ lệ lãi suất là X% một năm thì bạn lấy 72 chia cho X để lấy số năm cần cho số vốn của bạn tăng gấp đôi.
Ví dụ bạn đầu tư vào cổ phiếu có lãi suất 12% một năm thì số tiền của bạn sẽ tăng gấp đôi sau 72/12 = 6 năm. Nếu lãi suất chỉ là 2% thì bạn cần tới 36 năm để có gấp đôi số tiền ban đầu.
Quy tắc này không chỉ áp dụng khi tính lãi suất mà còn áp dụng để tính chi phí. Ví dụ: mục tiêu lạm phát của New Zealand là 2-3% một năm. Điều này có nghĩa là giá cả vật chất sẽ tăng gấp đôi sau 24-36 năm. Nếu bạn trả $5 cho 2 lít sữa tại thời điểm này thì sau khoảng 30 năm bạn sẽ cần $10 để mua 2 lít sữa đó.
Rủi ro và lợi nhuận
Ai cũng đã biết rủi ro đi với lợi nhuận. Rủi ro càng cao thì lợi nhuận càng cao. Quy tắc này là một trong những quy tắc căn bản quan trọng nhất trong đầu tư.
Nên nhớ không có loại hình đầu tư nào rủi ro thấp mà lợi nhuận cao cả. Chính vì vậy khi bạn nghe ai quảng cáo thì nên xem xét kĩ và tốt nhất là nên tránh xa.
Sắp xếp theo thứ tự thì tỉ lệ lãi suất cho các loại hình đầu tư dưới đấy tăng dần, nghĩa là rủi ro/dao động tăng dần và số năm đầu tư cần thiết cũng tăng dần.
Gửi ngân hàng < Trái phiếu < Bất động sản < Chứng khoán
Phân biệt đầu tư và đầu cơ
Đầu tư khác với đầu cơ. Đầu cơ là hình thức mua bán để hi vọng có lợi tức trong một thời gian ngắn. Những ai đầu cơ thường đề cập đến một số khái niệm như bắt đáy hay bắt đỉnh. Nên nhớ không một ai có thể đoán trước được thị trường sẽ đi về hướng nào. Không một ai! Nên đầu cơ giống như đánh bạc vậy. Bạn không nên ném tiền tiết kiệm để đi đầu cơ. Chỉ khi nào bạn chấp nhận rủi ro có thể mất đi toàn bộ số tiền đó.
Trên trang này chúng tôi chỉ đề cập đến loại hình đầu tư phù hợp với mục đích, mức độ rủi ro và hoàn cảnh của mỗi cá nhân hay doanh nghiệp. InvestWell sẽ hướng dẫn bạn cách đầu tư chậm mà chắc.
Không bỏ trứng một rổ
Trứng nên bỏ nhiều rổ là nguyên tắc căn bản trong đầu tư để giảm thiểu rủi ro. Nếu bạn bỏ trứng một rổ, ví dụ toàn bộ số tiền bạn có được rót vào bất động sản mà không vào chứng khoán hay trái phiếu thì rủi ro mất giá trị đầu tư sẽ rất cao. Chẳng hạn nếu thị trường bất động sản đi xuống thì bạn sẽ phải đợi rất lâu để lấy lại vốn hoặc phải bán đi với giá thấp hơn ban đầu.
Giá bất động sản ở New Zealand tăng lên chóng mặt trong vòng ba thập niên trở lại đây nhưng sẽ khó có thể tăng với mức độ như thế nữa. Bởi vì thế bạn không nên chỉ đầu tư vào bất động sản mà nên đa dạng hoá sang các loại hình đầu tư khác. Xin xem thêm bài viết “Các loại hình đầu tư“. Nếu bạn mua nhà lần đầu thì không nên coi đó là một đầu tư, vì mua nhà nên coi là để đáp ứng về mặt tâm lý và lối sống nhiều hơn. Xin xem thêm bài “Nên mua hay thuê nhà”.
Đầu tư càng sớm càng tốt
Albert Einstein đã từng nói: “Lãi kép là kỳ quan thứ 8 của thế giới“. Không thể nhấn mạnh hơn nữa tầm quan trọng của việc đầu tư từ sớm.
Chúng ta cùng lấy ví dụ có hai người bạn bằng tuổi nhau, đều cùng tốt nghiệp đại học lúc 22 tuổi. Cả hai cùng đi làm sau khi tốt nghiệp. Giả sử cả hai đều tiết kiệm $100/tuần và dùng tiền này đầu tư với lãi suất 7% một năm. Tiền lãi hàng năm sẽ cộng dồn để đầu tư tiếp. Điều khác biệt duy nhất là một người xuất phát ngay từ năm 22 tuổi. Người kia xuất phát lúc 30 tuổi, chậm hơn người bạn 8 năm. Đến tuổi nghỉ hưu 65 tuổi sự khác biệt sẽ là bao nhiều?
Dùng phép tính toán trên Sorted Savings Calculator, người xuất phát từ năm 22 tuổi sẽ có $1,430,785 khi 65 tuổi. Còn người kia sẽ chỉ có $800,626, chỉ hơn một nửa so với người bạn của mình. Sự khác biệt là $630,159.
Vì thế nếu bạn muốn tự do tài chính sớm thì nên chú trọng đầu tư từ sớm. Thời gian bắt đầu tốt nhất là ngày hôm qua, tháng trước hay năm trước. Thời gian bắt đầu tốt thứ nhì là ngày hôm nay.
Không bao giờ là chậm để bắt đầu. Nếu bạn xuất phát muộn thì chỉ cần tiết kiệm và đầu tư nhiều hơn để đạt được mục tiêu tự do tài chính và có một cuộc sống hưu trí an nhàn. Hãy bắt đầu từ hôm nay!